Τι προβλέπει το Σύνταγμα για την θρησκευτική ελευθερία και την ανάπτυξη της θρησκευτικής συνείδησης, του Βασίλη Σωτηρόπουλου

Το άρθρο 16 του Συντάγματος αναφέρει ότι σκοπός της παιδείας είναι (μεταξύ άλλων) η ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και η διάπλασή τους σε ελεύθερος και υπεύθυνους πολίτες.

Το άρθρο 16 του Συντάγματος ανήκει στο Μέρος Δευτερο του καταστατικού χάρτη με τίτλο: "Ατομικά και Κοινωνικά Δικαιώματα". Στο ίδιο κεφάλαιο των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων ανήκει και το άρθρο 13 του Συντάγματος, στο οποίο κατοχυρώνεται η ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης. Στο ίδιο κεφάλαιο βρίσκεται και το άρθρο 5 παρ. 2 του Συντάγματος που αναφέρει ότι όλοι όσοι βρίσκονται στην Eλληνική Eπικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους, χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων.

Τρεις διατάξεις, με τις οποίες κατοχυρώνεται η θρησκευτική ελευθερία στην παιδεία, στην σχέση πολίτη - κράτους, στην απαγόρευση των διακρίσεων.

Η "θρησκευτική συνείδηση" του άρθρου 16 δεν είναι άλλη από την θρησκευτική συνείδηση του άρθρου 13, δηλαδή δεν είναι άλλη από την θρησκευτική ελευθερία.

Το άρθρο 3 του Συντάγματος ανήκει σε ένα άλλο, διακριτό κεφάλαιο του καταστατικού χάρτη, με τίτλο "Σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας". Δεν διέπει τις σχέσεις των ατόμων με την Εκκλησία, αλλά ρυθμίζει την διοικητική αγκύρωση της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού στην Ελληνική Δημοκρατία. Αιτιολογική βάση, στην πρώτη παράγραφο: η επικρατούσα θρησκεία είναι αυτή. Με αυτή την αιτιολογία (κι όχι επιταγή που ρυθμίζει άλλα άρθρα του Συντάγματος), ακολουθούν οι υπόλοιπες ρυθμίσεις του άρθρου 3: το αυτοκέφαλο, η τήρηση των αποστολικών κανόνων, η διοίκηση από την ιερά σύνοδο, η επιφύλαξη υπέρ του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας που είναι νόμος του κράτους αλλά με τήρηση του Πατριαρχικού Τόμου του 1850, το εκκλησιαστικό καθεστώς (δηλ. οι άλλες αυτοκέφαλες) και η ανάμνηση των "Ευαγγελικών" στο copyright της μετάφρασης της Αγίας Γραφής. Αυτά και ουδέν άλλο σημαίνει ο όρος "επικρατούσα θρησκεία". Το Σύνταγμα, αυτά που θέλει να πει, τα λέει, εκεί που θέλει.