Πέντε πραγματικοί κίνδυνοι, του Αριστείδη Χατζή

Μ​​ετά την οικονομική κρίση του 2008 έληξε η λεγόμενη περίοδος της «φιλελεύθερης θριαμβολογίας». Η περίοδος αυτή, που κράτησε περίπου δύο δεκαετίες, ξεκίνησε με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Η κατάρρευση των σοσιαλιστικών αλλά και αυταρχικών καθεστώτων κάθε είδους, οδήγησε σε εντυπωσιακή αύξηση του αριθμού των φιλελεύθερων δημοκρατιών, δηλαδή των δημοκρατιών που σέβονται τα ατομικά δικαιώματα και την αρχή του Κράτους Δικαίου. Το άνοιγμα των αγορών, το ελεύθερο εμπόριο μεταξύ των κρατών και η παγκοσμιοποίηση οδήγησαν σε πρωτοφανή ανάπτυξη, ιδιαίτερα στον Τρίτο Κόσμο, και μείωση της ακραίας φτώχειας από δύο δισεκατομμύρια σε 700 εκατομμύρια άτομα. Φυσικά πολλά προβλήματα παρέμειναν, άλλα εμφανίστηκαν για πρώτη φορά και ορισμένα οξύνθηκαν (κυρίως η ανισότητα στις χώρες της Δύσης). Ομως δεν υπήρχε αμφιβολία ότι ο Φράνσις Φουκουγιάμα, που εξέφρασε πρώτος και με τον καλύτερο τρόπο αυτήν τη θριαμβολογία, δικαιολογημένα υποστήριζε ότι η ανθρωπότητα δεν πρόκειται να απορρίψει ξανά τους δύο πυλώνες της νέας εποχής: την ελεύθερη αγορά και τη φιλελεύθερη δημοκρατία.

Οι δυνατοί άνθρωποι συγχωρούν ακόμα και εκείνους που δεν το αξίζουν.

Όταν είμαστε μικρά παιδιά, αναγκαζόμαστε να συγχωρούμε. Για παράδειγμα, όταν ένα άλλο παιδί έπαιρνε το παιχνίδι μας, τον ανάγκαζαν να ζητήσει συγγνώμη και εμείς ήμασταν υποχρεωμένοι να την δεχτούμε. Στην ενήλικη ζωή συμβαίνει το αντίθετο: πολλές φορές περιμένουμε μια συγγνώμη, αλλά τις περισσότερες φορές μάταια.

Βέβαια, ακόμα και όταν οι άλλοι μας ζητούν συγγνώμη, δεν ξεχνάμε ποτέ τι μας έχουν κάνει και κουβαλάμε το βάρος αυτών των προσβολών για όλη μας την ζωή. Και κάθε επόμενο λάθος κάνει αυτό το φορτίο μεγαλύτερο, αποτρέποντάς μας από το να ζήσουμε μια ευτυχισμένη ζωή.

Υπάρχουν άνθρωποι που μπορούν να συγχωρήσουν ακόμα και εκείνους που δεν το 

αξίζουν, επειδή ξέρουν ότι:

Μας βοηθάει να προχωρήσουμε.

Το να μην συγχωρούμε σημαίνει, ότι κρατάμε κακίες, περιφρόνηση και δυσαρέσκεια. Με αυτόν τον τρόπο κρατάμε τον πόνο μέσα μας. Ασχολούμαστε συνέχεια με τα γεγονότα του παρελθόντος που μας έβλαψαν παρά με τα ευχάριστα γεγονότα του παρόντος.

Πρώτα από όλα, εμείς είμαστε που χρειαζόμαστε περισσότερο την συγχώρεση.

Νομίζουμε, ότι η συγχώρεση αφορά εκείνον που μας έβλαψε ή μας πρόσβαλε. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι εμείς χρειαζόμαστε περισσότερο την συγχώρεση, για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε μπροστά και να μην ζούμε στο παρελθόν.

Η συγχώρεση είναι για όλους.

Όχι μόνο για εκείνους που ζητάνε συγγνώμη. Οι δυνατοί άνθρωποι συγχωρούν ακόμα και εκείνους που δεν το αξίζουν, διαφορετικά η μνησικακία θα επηρεάσει άλλους ανθρώπους μέσα από την συμπεριφορά τους. Μπορεί να μετατραπεί σε τραύμα ή κόμπλεξ και να κάνει δύσπιστους τους ανθρώπους γύρω μας.

Η συγχώρεση σημαίνει, ότι απελευθερωνόμαστε.

Μόνο όταν συγχωρούμε, μπορούμε να συμφιλιωθούμε με το παρελθόν μας και να μην το αφήσουμε να καταστρέψει το μέλλον μας. Με την συγχώρεση φεύγει ο πόνος και δημιουργείται χώρος για καινούργια και χαρούμενα συναισθήματα.

Πηγή

Η Μιράντα Ξαφά απαντά λέξη προς λέξη στον Αλέξη Τσίπρα

Της Μιράντας Ξαφά*

Ακολουθεί η σχολιασμένη έκδοση της συνέντευξης του Αλέξη Τσίπρα στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Alpha και στον Αντώνη Σρόιτερ (http://primeminister.gr/2017/07/26/16225). Με μπλε γράμματα είναι τα σχόλια της Μιράντας Ξαφά στις απαντήσεις του πρωθυπουργού.

Α. Τσίπρας: Αυτό είναι ένα πιο ήρεμο καλοκαίρι. Όμως, δεν πρέπει να εφησυχάζουμε.

Σίγουρα όχι, η Τρίτη αξιολόγηση ξεκινάει σε ένα μήνα.

Α. Τσίπρας:  [Μετά την έξοδο στις αγορές], για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια ακούσαμε από τον διεθνή τύπο τόσο θετικά μηνύματα. Μιλάω για την επανάκαμψη της εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία. Μιλούν για μια δυναμική επιστροφή της Ελλάδας. Θεωρώ ότι ανοίγει ένας δρόμος. Πρέπει, όμως, να είμαστε συγκρατημένοι. Πρέπει να επαναληφθεί αυτή η θετική έξοδος. Σχεδιάζουμε ώστε να επαναληφθεί. Να έχουμε μια σταδιακή μείωση των επιτοκίων το επόμενο διάστημα, ώστε να είμαστε σε θέση, σε έναν περίπου χρόνο από σήμερα, να εγκαταλείψουμε οριστικά τα προγράμματα στήριξης. Να μπορεί η χώρα αυτοδύναμα να στηρίζει την εξυπηρέτηση των χρηματοδοτικών της αναγκών από τις αγορές με επιτόκια, τα οποία θα είναι προσιτά. Νομίζω ότι οι πολίτες θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι σιγά-σιγά ανοίγει μια χαραμάδα ελπίδας. Προφανώς και δεν θα δουν άμεσα αυτές τις αλλαγές.

Α. Σρόιτερ: Η αντιπολίτευση σας κατηγορεί ότι όταν το 2014 η κυβέρνηση Σαμαρά έκανε μια ανάλογη κίνηση και βγήκε στις αγορές, τότε μιλούσατε για κινήσεις εντυπωσιασμού χωρίς καμία ουσία, για στρατηγικές, για πολιτικά παιχνίδια και πάει λέγοντας. Τώρα έρχεστε και κατά ένα περίεργο παιχνίδι της μοίρας αποπληρώνετε το ομόλογο της κυβέρνησης Σαμαρά, βγαίνετε στις αγορές και την ίδια ώρα εσείς πανηγυρίζετε. Θέλω να ρωτήσω: Τι διαφορετικό είχε το ομόλογο Σαμαρά από το ομόλογο Τσίπρα; Γιατί τότε ήταν κίνηση εντυπωσιασμού και τώρα πρέπει να πανηγυρίσουμε;

Α. Τσίπρας: Το απέδειξε η ζωή αυτό. Κύριε Σρόιτερ, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα θεμελιώδη μεγέθη της ελληνικής οικονομίας το 2014 δεν είχαν καμία σύγκριση με τα θεμελιώδη μεγέθη της ελληνικής οικονομίας το 2017. Σας θυμίζω ότι τότε η κυβέρνηση Σαμαρά είχε μπροστά της την πιο δύσκολη αξιολόγηση του 2ου προγράμματος που έληγε και ήταν εκτός τροχιάς. Είχε να εκπληρώσει στόχους πλεονασμάτων τα επόμενα χρόνια 4,2% και 4,5%, διότι αυτά είχε υπογράψει. Και βεβαίως δεν είχε καταφέρει ούτε να έχει πρωτογενές πλεόνασμα. Τελικά, απεδείχθη ότι το 2014 είχε 0,4% έναντι στόχου 1,5%. Είχε άδεια ταμεία, δεν υπήρχε ρευστότητα και κυρίως δεν υπήρχε καμία θετική πνοή στις επενδύσεις. Υπήρχαν πολύ αρνητικά νούμερα σε σχέση με την ανεργία. Όλοι οι δείκτες ήταν αρνητικοί.

Τότε γιατί το spread (το ασφάλιστρο πιστωτικού κινδύνου που ενσωματώνεται στο επιτόκιο) είναι υψηλότερο τώρα κατά σχεδόν μισή μονάδα σε σχέση με το 2014;

Μεταρρυθμίσεις της Κυβέρνησης Γ. Α. Παπανδρέου 2009 – 2011, του Ιωάννη Πανάρετου

Η ανάγκη μεταρρυθμίσεων είναι από τα θέματα που έχουν συζητηθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης και των πιέσεων των δανειστών. Δυστυχώς, οι συζητήσεις αυτές έχουν περιορισθεί σε «μεταρρυθμίσεις» που βραχυπρόθεσμα θα έχουν κυρίως οικονομικά αποτελέσματα. Πολλές από αυτές συνδέονται με εργασιακά θέματα (μισθούς συντάξεις, απολύσεις) που υποτίθεται ότι θα καταστήσουν την οικονομία περισσότερο ανταγωνιστική.

Υπάρχει όμως και μια άλλη κατηγορία μεταρρυθμίσεων. Αυτές που βελτιώνουν την λειτουργία του κράτους πρός όφελος του πολίτη  (παιδεία, υγεία, δημόσια διοίκηση, διαφάνεια, καταπολέμηση της διαφθοράς, κοινωνικά δικαιώματα) που συνήθως αγνούνται. Αυτές κατά την γνώμη μου είναι και οι ουσιαστικότερες.

Η κυβέρνηση Παπανδρέου έδωσε έμφαση σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Γιατί ο ίδιος ο Γ. Παπανδρέου πίστευε ότι  είναι απαραίτητες για να αλλάξει το κράτος. Επιπλέον, έχουν και οικονομικά αποτελέσματα, μακροπρόθεσμα. Αν είχαν προηγηθεί οι αλλαγές αυτές, οι άλλες που απαιτούσαν οι δανειστές θα ήταν λιγότερες και λιγότερο επώδυνες. Αυτό εξηγεί και την όποια καθυστέρηση στην λήψη σκληρών οικονομικών μέτρων στην αρχή της διακυβέρνησης το 2009. Αν οι δανειστές είχαν επιτρέψει στην κυβέρνηση να προχωρήσει στην υλοποίηση αυτών των μεταρρυθμίσεων και δεν πίεζαν για την λήψη άμεσων και σκληρών εισπρακτικών μέτρων, η κατάσταση σήμερα ίσως να ήταν διαφορετική.

Επειδή στην χώρα μας όλοι μιλούν για μεταρρυθμίσεις, αλλά λίγοι έχουν την πολιτική βούληση να τις υιοθετήσουν, είναι χρήσιμο να υπάρχουν καταγεγραμμένες οι μεταρρυθμίσεις που έκανε κάθε κυβέρνηση για να μπορούν οι πολίτες να συγκρίνουν και να αξιολογούν τους κυβερνώντες με βάση στοιχεία και όχι κενές διακηρύξεις. Αυτό βοηθά και στην προώθηση της πολιτικής που βασίζεται σε στοιχεία (evidence based policies)  που τόσο λείπει από την χώρα μας, και όχι σε κορώνες και εντυπωσιασμούς

Για τον σκοπό αυτό, κάνω εδώ μια προσπάθεια καταγραφής των μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης Γ. Α. Παπανδρέου. Δεν ισχυρίζομαι ότι η λίστα που ακολουθεί είναι πλήρης. Ίσως έχουν παραληφθεί πολλές άλλες αλλαγές, σημαντικές ή λιγότερο σημαντικές. Είναι όμως μια αρχή. Και αν υπάρχει αυτή η αρχή είναι ευκολότερο να συμπληρωθεί η λίστα. Ελπίζω τόσο τα στελέχη της τότε κυβέρνησης όσο και οι πολίτες, που ενδιαφέρονται, να συμβάλουν με σχόλιά τους και προσθήκες για να καταγραφεί δίκαια η κυβερνητική δραστηριότητα της τόσο κρίσιμης αυτής περιόδου.

26/6/2015

ΥΓ. Το κείμενο αυτό  είχε γραφεί πειν την ανακοίνωση για την διενέργεια δημοψηφίσματος. Ισως τώρα, η λίστα που ακολουθεί είναι περισσότερο χρήσιμη.