Μεταρρυθμίσεις της Κυβέρνησης Γ. Α. Παπανδρέου 2009 – 2011, του Ιωάννη Πανάρετου

Η ανάγκη μεταρρυθμίσεων είναι από τα θέματα που έχουν συζητηθεί πολύ τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της οικονομικής κρίσης και των πιέσεων των δανειστών. Δυστυχώς, οι συζητήσεις αυτές έχουν περιορισθεί σε «μεταρρυθμίσεις» που βραχυπρόθεσμα θα έχουν κυρίως οικονομικά αποτελέσματα. Πολλές από αυτές συνδέονται με εργασιακά θέματα (μισθούς συντάξεις, απολύσεις) που υποτίθεται ότι θα καταστήσουν την οικονομία περισσότερο ανταγωνιστική.

Υπάρχει όμως και μια άλλη κατηγορία μεταρρυθμίσεων. Αυτές που βελτιώνουν την λειτουργία του κράτους πρός όφελος του πολίτη  (παιδεία, υγεία, δημόσια διοίκηση, διαφάνεια, καταπολέμηση της διαφθοράς, κοινωνικά δικαιώματα) που συνήθως αγνούνται. Αυτές κατά την γνώμη μου είναι και οι ουσιαστικότερες.

Η κυβέρνηση Παπανδρέου έδωσε έμφαση σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Γιατί ο ίδιος ο Γ. Παπανδρέου πίστευε ότι  είναι απαραίτητες για να αλλάξει το κράτος. Επιπλέον, έχουν και οικονομικά αποτελέσματα, μακροπρόθεσμα. Αν είχαν προηγηθεί οι αλλαγές αυτές, οι άλλες που απαιτούσαν οι δανειστές θα ήταν λιγότερες και λιγότερο επώδυνες. Αυτό εξηγεί και την όποια καθυστέρηση στην λήψη σκληρών οικονομικών μέτρων στην αρχή της διακυβέρνησης το 2009. Αν οι δανειστές είχαν επιτρέψει στην κυβέρνηση να προχωρήσει στην υλοποίηση αυτών των μεταρρυθμίσεων και δεν πίεζαν για την λήψη άμεσων και σκληρών εισπρακτικών μέτρων, η κατάσταση σήμερα ίσως να ήταν διαφορετική.

Επειδή στην χώρα μας όλοι μιλούν για μεταρρυθμίσεις, αλλά λίγοι έχουν την πολιτική βούληση να τις υιοθετήσουν, είναι χρήσιμο να υπάρχουν καταγεγραμμένες οι μεταρρυθμίσεις που έκανε κάθε κυβέρνηση για να μπορούν οι πολίτες να συγκρίνουν και να αξιολογούν τους κυβερνώντες με βάση στοιχεία και όχι κενές διακηρύξεις. Αυτό βοηθά και στην προώθηση της πολιτικής που βασίζεται σε στοιχεία (evidence based policies)  που τόσο λείπει από την χώρα μας, και όχι σε κορώνες και εντυπωσιασμούς

Για τον σκοπό αυτό, κάνω εδώ μια προσπάθεια καταγραφής των μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης Γ. Α. Παπανδρέου. Δεν ισχυρίζομαι ότι η λίστα που ακολουθεί είναι πλήρης. Ίσως έχουν παραληφθεί πολλές άλλες αλλαγές, σημαντικές ή λιγότερο σημαντικές. Είναι όμως μια αρχή. Και αν υπάρχει αυτή η αρχή είναι ευκολότερο να συμπληρωθεί η λίστα. Ελπίζω τόσο τα στελέχη της τότε κυβέρνησης όσο και οι πολίτες, που ενδιαφέρονται, να συμβάλουν με σχόλιά τους και προσθήκες για να καταγραφεί δίκαια η κυβερνητική δραστηριότητα της τόσο κρίσιμης αυτής περιόδου.

26/6/2015

ΥΓ. Το κείμενο αυτό  είχε γραφεί πειν την ανακοίνωση για την διενέργεια δημοψηφίσματος. Ισως τώρα, η λίστα που ακολουθεί είναι περισσότερο χρήσιμη.

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

-       Αξιοκρατικές διαδικασίες επιλογής σε θέσεις ευθύνης στο Δημόσιο (OpenGov)

-       Διαδικασία ηλεκτρονικής διαβούλευσης για κάθε νομοθετική πρωτοβουλία, εύλογης διάρκειας που να επιτρέπει την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή πολιτών

-       Πρόγραμμα «Δι@ύγεια»

-       Όλες οι προσλήψεις στο Δημόσιο μέσω ΑΣΕΠ

ΚΡΑΤΟΣ – ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ – ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

-       Καλλικράτης στην αυτοδιοίκηση

-       Νόμος για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση

-       Απογραφή όλων των δημοσίων υπαλλήλων

-       Ενιαία αρχή πληρωμών δημοσίων υπαλλήλων

-       Ενιαίο μητρώο δημοσίων υπαλλήλων

-       Αναμόρφωση πειθαρχικού δικαίου και μισθολογίου-βαθμολογίου των δημοσίων υπαλλήλων

-       Μείωση εκλογικών δαπανών

-       Νόμος για την διενέργεια δημοψηφισμάτων

-       Μετανάστευση: Νόμος με σύγχρονες διατάξεις στον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας και την συμμετοχή στην πολιτική ομογενών και νομίμως διαμενόντων μεταναστών

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

-       Δημιουργία μηχανισμού στήριξης

-       Μείωση ελλειμάτων

-       Ανεξάρτητη αρχή η ΕΛΣΤΑΤ

-       Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής στρατηγικής

-       Νέο δημοσιονομικό πλαίσιο για μητρώο δεσμεύσεων και παρακολούθηση δαπανών

-       Νομοθετικό πλαίσιο για τον έλεγχο και την διαφάνεια στις οικονομικές συναλλαγές

-       Ενιαία αρχή πληρωμών

-       Ασφαλιστικό δημοσίου

-       Αναδιάρθρωση φορέων του Δημοσίου

-       Δημιουργία ταμείου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας

-       Ανακεφαλαίωση τραπεζών - κοινές μετοχές

-       Άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων

-       Πρόγραμμα αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας - ταμείο αξιοποίησης δημόσιας περιουσίας

ΕΘΝΙΚΗ ΑΜΥΝΑ

-       Τα στρατιωτικά νοσοκομεία ανοιχτά στην κοινωνία

-       Μέτρα διαφάνειας για τους εξοπλισμούς

-       Νέα διαδικασία κατάρτισης εξοπλιστικών προγραμμάτων υπό τον έλεγχο της Βουλής

-       Αξιοποίηση ακίνητης περιουσίας

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ-ΕΝΕΡΓΕΙΑ

-       Κύρωση δασικών χαρτών

-       Θέσπιση κοινωνικού οικιακού τιμολογίου της ΔΕΗ

-       Νόμος για την εναρμόνιση του εθνικού δικαίου με τις οδηγίες της ΕΕ («3^η Ενεργειακή Δέσμη») με σκοπό την απελευθέρωση των αγορών του ηλεκτρισμού και του φυσικού αερίου

ΠΑΙΔΕΙΑ

-       Συγκρότηση διεθνούς συμβουλευτικής επιτροπής για τις αλλαγές στα Πανεπιστήμια

-       Νέος νόμος για τα πανεπιστήμια-ΤΕΙ

-       Διαμόρφωση και υποβολή ΠΔ στο ΣτΕ για τα επαγγελματικά δικαιώματα όλων των αποφοίτων πανεπιστημίων και ΤΕΙ

-       Καθιέρωση ηλεκτρονικού μηχανογραφικού για τις πανελλήνιες εξετάσεις

-       Κατάργηση μετεγγραφών στα ΑΕΙ και αντικατάστασή τους με αδιάβλητο σύστημα θετικής διάκρισης υποψηφίων από ευπαθείς οικογένειες

-       Καταπολέμηση της οικογενειοκρατίας στα πανεπιστήμια

-       Υπηρεσία ΕΥΔΟΞΟΣ για την ηλεκτρονική παραγγελία ακαδημαϊκών συγγραμμάτων με μεγάλο περιορισμό δαπανών και καλύτερη εξυπηρέτηση των φοιτητών

ΕΡΕΥΝΑ

-       Συγκρότηση του εθνικού συμβουλίου ερευνας και τεχνολογίας με διεθνώς καταξιωμένους επιστήμονες

-       Διαμόρφωση ηλεκτρονικής πλατφόρμας υποβολής ερευνητικών προτάσεων

-       Καθιέρωση αδιάβλητου συστήματος αξιολόγησης ερευνητικών προτάσεων

-       Ουσιαστική ενίσχυση νέων ερευνητών

-       Εκπόνηση σχεδίου για την νέα πολιτική για την έρευνα και την τεχνολογία

ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ - ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ

-       Αναδιάρθρωση ΟΣΕ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ΟΑΣΑ

-       Δημιουργία συστήματος επιτελικής παρακολούθησης έργων και μελετών

-       Νέο θεσμικό πλαίσιο για τα δημόσια έργα και για την δημιουργία ανεξάρτητης αρχής

ΕΡΓΑΣΙΑ - ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ

-       Νόμος για την μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό

-       Λειτουργία ΕΟΠΥΥ

-       Απογραφή συνταξιούχων

-       Προγράμματα ΟΑΕΔ για νέους άνεργους, άνεργους κοντά στην συνταξιοδότηση, γυναίκες, ευπαθείς κοινωνικές ομάδες κ.α.

-       Πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας 

-       Πρόγραμμα βοήθειας στο σπίτι

-       Τοπικά ολοκληρωμένα προγράμματα στήριξης της απασχόλησης

-       Vouchers κατάρτισης

-       Πρόγραμμα ΟΤΑ για ανέργους

-       Ανασυγκρότηση ΣΕΠΕ

-       Καθιέρωση Κάρτας Εργασίας

ΥΓΕΙΑ

-       Ηλεκτρονική συνταγογράφηση

-       Καθιέρωση πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας για όλους

-       Συγχωνεύσεις νοσοκομείων

-       Αναμόρφωση συστήματος προμηθειών με διεθνείς ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς

-       Μείωση φαρμακευτικής δαπάνης με γενική ανακοστολόγηση όλων των φαρμάκων, έκδοση θετικού καταλόγου, ηλεκτρονική δημοπρασία, γενόσημα κ.λ.π.

-       Απελευθέρωση επαγγέλματος φαρμακοποιών

-       Εξάλειψη της λίστας αναμονής για χορήγηση μεθαδόνης

ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

-       Μητρώο Αγροτών

-       Αναδιοργάνωση ΕΛΓΑ, Συνεταιρισμών

-       Ενιαίο Μητρώο Εμπόρων

-       Προώθηση Ελληνικής μεσογειακής διατροφής

-       Χρηματοδότηση της αλυσίδας από την παραγωγή έως την προώθηση των προϊόντων μέσα από το πρόγραμμα «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» και το Ταμείο Αγροτικής Επιχειρηματικότητας

-       Μέτρα και προγράμματα για την ενεργειακή επάρκεια της αγροτικής εκμετάλλευσης

-       Αναδιοργάνωση ΟΠΕΚΕΠΕ

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

-       Δημιουργία της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης Της Τρομοκρατίας κ.λ.π.

-       Θέσπιση Οικονομικού Εισαγγελέα

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ

-       Ίδρυση υπηρεσίας Οικονομικής Αστυνομίας και Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος

-       Σύσταση Εθνικού Συντονιστικού Κέντρου στο Πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης “Ελλάδα – Schengen”

-       Δημιουργία Ομάδας ΔΙΑΣ

-       Δημιουργία Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής Παρανόμων Μεταναστών

-       Σύσταση Υπηρεσίας Ασύλου και Αρχής Προσφύγων

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

-       Εξορθολογισμός, συρρίκνωση και κατάργηση εποπτευομένων φορέων

-       Απλούστευση αδειοδότησης τουριστικών επιχειρήσεων

-       Διαμόρφωση μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την ταυτότητα της Ελλάδας

-       Άρση καμποτάζ, μείωση ΦΠΑ για τουριστικά καταλύματα, απελευθέρωση της αγοράς επίγειας εξυπηρέτησης όλων των αεροδρομίων και απαλλαγή από καταβολή τελών προσγείωσης και παραμονής στα αεροδρόμια της Χώρας – πλην Ελ. Βενιζέλου – για την περίοδο Απριλίου - Δεκεμβρίου

-       Επιτάχυνση και απλούστευση διαδικασίας για έκδοση βίζας για τουρίστες από νέες και δυναμικές αγορές

Άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις και ενέργειες

-       Μέτρα για τους στρατευμένους – καταγραφή κατατασσομένων στον ΟΑΕΔ, βεβαίωση εργασιακής εμπειρίας

-       Νόμος για την υπηρεσιακή κατάσταση και εξέλιξη των στελεχών των ενόπλων δυνάμεων με αξιοκρατία και επαγγελματισμό

-       Μείωση δαπανών για εξοπλισμούς

-       Βελτίωση επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Αύξηση εξαγωγών, μείωση ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, πτωτική τάση πληθωρισμού

-       Απλοποίηση διαχειριστικού πλαισίου κοινοτικών προγραμμάτων με 10 βήματα

-       Υπηρεσία μιας στάσης για την ίδρυση επιχειρήσεων

-       Απλοποίηση διαδικασίας αδειοδότησης τεχνικών και μεταποιητικών επιχειρήσεων και βιομηχανικών πάρκων

-       Νέο πλαίσιο λειτουργίας της επιτροπής ανταγωνισμού

-       Πολυνομοσχέδιο για μια Ελλάδα φιλική στην Επιχειρηματικότητα

-       Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης επιχειρήσεων

-       Ρύθμιση οφειλών επιχειρήσεων

-       Δεύτερη ευκαιρία σε υπερχρεωμένα νοικοκυριά

-       Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων

-       Νέο θεσμικό πλαίσιο για τις ιδιωτικές επενδύσεις

-       Σχεδιασμός του Single Window για τους εξαγωγείς στο πλαίσιο της εθνικής στρατηγικής για τις εξαγωγές

-       Σύσταση ΕΤΕΑΝ για την ενίσχυση της ρευστότητας προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις

-       Στήριξη νεανικής επιχειρηματικότητας

-       Πρόγραμμα για «νέα καινοτομική επιχειρηματικότητα»

-       Πρόγραμμμα αναπτυξιακών παρεμβάσεων με άξονα την πράσινη ανάπτυξη

-       πράσινο ταμείο

-       Νόμος για την προστασία της βιοποικιλότητας

-       Νόμος για την ανακύκλωση

-       Νόμος για την απλοποίηση της περιβαλλοντικής αδειοδότησης

-       Νομοσχέδιο για έκδοση οικοδομικών αδειών

-       Νομοθετική ρύθμιση για την τακτοποίηση του θέματος της αυθαίρετης δόμησης

-       Αποκατάσταση και αναδάσωση καμένων δασών μέσω προγράμματος «Α. Μπαλτατζή»

-       Ανάρτηση πρώτων δασικών χαρτών

-       Ρυθμιστικό σχέδιο Αθήνας

-       Νόμος για την επιτάχυνση της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας

-       Νόμος για την ερευνα, παραγωγή, και δίκτυα μεταφοράς υδρογονανθράκων

-       Θέσπιση κανονισμού ενεργειακής απόδοσης κτιρίων

-       Νόμος για ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων

-       Νόμος για πράσινες συμβάσεις 

-       Νέο ολοήμερο σχολείο

-       Νέο λύκειο

-       Νέο τεχνολογικό λύκειο

-       Νόμος για την «αναβάθμιση και αξιολόγηση του εκπαιδευτικού»

-       Νόμος για την δια βίου μάθηση

-       Κέντρα μεταλυκειακής εκπαίδευσης

-       Συγχώνευση εκκλησιαστικών σχολείων

-       Νέα πολιτική βιβλιοθηκών και αρχείων

-       Νόμος για πειραματικά σχολεία

-       Θεσμοθέτηση κέντρου πιστοποίησης αναπήρων

-       Καταβολής προσωρινής σύνταξης μέσα σε 2,5 μήνες

-       Εφαρμογή μέτρου αναγκαστικής είσπραξης οφειλών και επιβολή προστίμων για παράβαση ασφαλιστικής νομοθεσίας

-       Θέσπιση πλαισίου για δράσεις κοινωνικής επιχειρηματικότητας

-       Θεσμοθέτηση εργόσημου

-       Νέο θεσμικό πλαίσιο για τις μεταμοσχεύσεις

-       Νόμος για την επιτάχυνση απονομής της δικαιοσύνης από το Συμβούλιο Επικρατείας, τα Διοικητικά Πρωτοδικεία και Εφετεία

-       Νόμος για την επιλογή των δικαστών με επαναφορά του αυτοδιοίκητου

-       Νόμος για διαφάνεια στο δημόσιο βίο και επιτάχυνση της διαδικασίας για πολιτικά πρόσωπα

-       Νόμος με αυστηρότερες διατάξεις για το Πόθεν Έσχες και για άλλα εγκλήματα περί την υπηρεσία

-       Νόμος για την βελτίωση της ποινικής νομοθεσίας για τους ανήλικους

-       Δράσεις για την προώθηση της ψηφιακής δικαιοσύνης

-       Ίδρυση αρχηγείου λιμενικού σώματος

-       Ίδρυση γραφείου αντιμετώπισης περιστατικών αυθαιρεσίας των σωμάτων ασφαλείας

-       Κατάργηση ελληνικής αγροφυλακής

-       Νόμος για τον κινηματογράφο

-       Δημιουργία μητρώου των πολιτιστικών φορέων

-       Δημιουργία μητρώου των επιχορηγήσεων

-       Ένταξη του πολιτισμού στο ΕΣΠΑ

-       Θεσμοθέτηση τουριστικής κατοικίας

-       Εξορθολογισμός των εποπτευομένων φορέων στον χώρο του αθλητισμού

-       Νόμος για την αντιμετώπιση των παθογενειών στον αθλητισμό

-       Ρήτρες βίας και διαφάνειας στα συμβόλαια των ομάδων με κρατικούς φορείς

ΥΓ. Ευχαριστώ την Ρεγ. Βάρτζελη που βοήθησε στην συγκέντρωση των στοιχείων.

Πηγή: εδώ